درحالی معدنکاران کشورهای توسعه یافته از تجهیزات و ماشین‌آلات به روز استفاده می‌کنند که در ایران هنوز موفق نشدیم از پیچ و خم واردات ماشین‌آلات عبور کنیم و هر روز موانع جدیدی از سوی دولت ایجاد می‌شود فرسودگی تجهیزات می‌تواند به درآمدزایی و تولید معادن آسیب‌های غیرقابل جبرانی وارد کند این درحالی است که بهره‌برداری از ذخایرغنی معدنی در گرو تامین نیازهای تولیدکنندگان است.

درهمین زمینه حسن حسینقلی، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران به فولادبان گفت: در حوزه تولید و تامین ماشین‌آلات معدنی با مشکلات متعددی روبه رو هستیم.

وی اظهارکرد: افرادی که در صنایع معدنی مشغول به کار هستند، بدون ماشین‌آلات نمی‌توانند فعالیتی داشته باشند، نخستین مشکل آنها این است که باید بتوانند ماشین‌آلات نو یا دسته دوم بخرند، دومین مشکل تامین قطعات برای تعمیرات و نگهداری ماشین‌آلات است و سومین مورد هم ارائه سرویس خدمات پس از فروش است.

رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران اظهارکرد: در این بخش افرادی واردکننده ماشین‌آلات هستند و پس از مونتاژ در داخل کشور به فروش می‌رسانند اما مشکل اینجاست که مثلا ماشینی را یک و نیم میلیارد تومان خریداری می‌کنند اما چهار و نیم میلیارد تومان می‌فروشند.

حسینقلی اضافه کرد: اگر بخواهیم ماشین‌آلات معدنی را تقسیم بندی کنیم، حداقل ۲۰ نوع ماشین داریم و هر کدام اندازه‌های مختلفی دارند. به طور مثال یک لودر یا بولدوزر یا بیل مکانیکی از چند جز تشکیل شده است که قسمتی از آن موتور ماشین معدنی است، حال سوال پیش می‌آید که شرکت‌هایی که تولیدکننده هستند چه نوع موتور‌هایی در چه اندازه‌ای تولید می‌کنند و جواب این است که هیچ شرکتی، موتور تولید نمی‌کند، زیرا که تولید موتور تابع عواملی است مانند شرایط تولید، اندازه‌ها و میزان تولید.

نائب رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران توضیح داد: اگر ۲۰ هزار دستگاه ماشین‌آلات معدنی نیاز روز باشد و اگر بخواهیم سالی ۲ تا ۳ هزار دستگاه تولید کنیم، این تعداد ماشین تقسیم می‌شود به انواع مختلف ماشین‌آلات معدنی مثل بولدوزر که این نوع ماشین نیز مدل‌های مختلفی دارد که با توجه به کارکرد آن موتور خاص خود را دارد.

وی تصریح کرد: اگر شرکتی مدعی تولید موتور است، باید حداقل ۴۰ نوع موتور مختلف برای ماشین‌آلات معدنی تولید کند، زیرا یک نوع موتور تولید نمی‌شود و باید صرفه اقتصادی به واسطه میزان تولید داشته باشد و هیچ گاه برای تولید ۵۰۰ دستگاه موتور خط تولید ایجاد نمی‌کنند و فقط شرکت‌های بزرگ در دنیا هستند که موتور تولید می‌کنند. به طور مثال، شرکت کوماتسو هم قطعات هیدرولیک را از شرکت هیتاچی خریداری می‌کند.

وی اظهارکرد: شرکت‌های تولیدکننده ماشین‌آلات معدنی که مدعی تولید ماشین‌آلات معدنی هستند، نمی‌توانند به صورت کامل ماشین‌آلات تولید کنند. این شرکت‌ها حداکثر می‌توانند شاسی تولید می‌کنند که درصدی از تولید را شامل نمی‌شود.

حسینقلی تصریح کرد: تولیدکنندگان مدعی تولید به صورت غیر واقعی هستند و درباره تولیداتشان جوسازی می‌کنند، مثلا به شرکت هپکو سفارش ۱۰ دستگاه ماشین‌آلات معدنی دادیم و زمان تحویل را جویا شدیم که در جواب ۷ ماه مدت زمان قرار دادند با سه برابر نرخ بازار، این در حالی است که می‌توانیم با هزینه کمتر ماشین‌آلات وارد کنیم.

به گفته وی، در چهار سال گذشته براساس سیاست‌ها، ورود ماشین‌آلات معدنی ممنوع شد و تبعات این اقدام تا الان گریبانگیر تولیدکنندگان است، زیرا نمی‌توان با بیل و کلنگ مواد معدنی را استخراج کرد و در طرف دیگر ماجرا، دولت قرار دارد و وظیفه دولت تنظیم رابطه تولیدکننده صنایع معدنی با واردکنندگان یا تولیدکنندگان ماشین‌آلات معدنی است و نخستین اقدام دولت ممنوعیت واردات ماشین‌آلات بود و توصیه به حمایت از تولیدات داخلی و متاسفانه تولید داخلی هم که نداریم.

نائب رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران در ادامه گفت: دولت به جای حل اصل ماجرا به حواشی می‌پردازد.

در این میان، قانونی به نام خودرو وجود دارد که این طور تعریف شده سواری، اتوبوس، مینی بوس، کامیون، کامیونت و ماشین‌آلات راهسازی و اگر دولت بگوید ممنوعیت واردات خودرو داریم همه این موارد را شامل می‌شود و موضوع واردات ماشین‌آلات معدنی درگیر این قانون شد، این موضوع درحالی است که براساس ماده ۱۰۹ و ۱۱۰ معادن، واردات ماشین‌آلات معدنی آ‎زاد است و ضوابط مختص به خود را دارد که باید سن ماشین‌آلات معدنی زیر ۵ سال باشد که رایزنی کردیم و به ۱۰ سال تبدیل کردیم و همان هم اجرایی نشد.

وی اظهارکرد: به شرایط موجود اعتراض داشتیم و گفتیم تولیدکنندگان صنایع معدنی برای فعالیت‌های‌شان احتیاج به ماشین‌آلات دارند و در صورت تامین نشدن تجهیزات، تولیدات آنها نزول خواهد کرد و اجازه خواستیم که حداقل ماشین‌آلات معدنی دسته دوم وارد کنیم، زیرا پولی برای واردات ماشین‌آلات نو نداریم

نائب رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران در ادامه خاطرنشان کرد: اگر می‌خواستیم ماشین‌آلات هم وارد کنیم، براساس ماده ۱۱۹ قانون گمرکی از معافیت مالیاتی استفاده می‌کردیم و متاسفانه امسال در مجلس شورای اسلامی این مورد هم لغو شد.

حسینقلی گفت: دولت باید اقداماتی برای تسهیل مشکلات تامین یا واردات ماشین‌آلات معدنی انجام دهد تا بتوانیم تولید کنیم و نخستین قدم آن، اصلاح قانون خودرو است و قدم بعدی ماشین‌آلات نو یا دسته دومی که در گمرکات کشور موجود هستند با گرفتن مصوبه و ضوابط آسان، آزاد کنند یا مصرف‌کننده خودش ماشین‌آلات معدنی وارد کند تا تولید ادامه داشته باشد.

منبع: روزگار معدن