البته این ویژگی زنده‌یاد غروی هم بود که گمان می‌کرد آنقدر به مقامات خارج از وزارتخانه وصل است که کسی نمی‌تواند او را عزل کند؛ پدیده‌ای که امروز در وزارت صمت با نتیجه‌ای متفاوت و بسیار خطرناک‌تر بیشتر دیده می‌شود. در آن زمان، وزیر با عزل قاطع او نشان داد که اقتدار وزارتخانه بالاتر از لابی‌های مدیریتی است، اما امروز شرایط کاملاً فرق کرده است.

امروز در وزارت صمت، مدیران به جای آنکه با عملکرد اجرایی خود اعتبار پیدا کنند، تلاش می‌کنند با ارتباطات سیاسی جایگاهشان را حفظ کنند. یک روز در کنار معاون سیاسی وزارت کشور عکس یادگاری می‌گیرند، روز دیگر به دفتر رئیس‌جمهور می‌روند و با وزیری غیرمرتبط دیدار می‌کنند. گاه هم در قالب اقتصاددان و فرهیخته اقتصادی به دیدار رئیس‌جمهور می‌روند، در حالی که نه اقتصاد را می‌دانند و نه بویی از فرهیختگی برده‌اند.

پرسش کلیدی اینجاست: چرا یک مدیر اقتصادی برای اثبات مشروعیت خود نیازمند عکس گرفتن و نمایش رابطه با مقامات سیاسی خارج از حوزه تخصصی است؟

واقعیت این است که بخشی از مدیران فعلی نه بر اساس شایستگی تخصصی بلکه با سفارش‌های سیاسی یا انتصاب‌های فامیلی منصوب شده‌اند. طبیعی است که چنین مدیرانی برای ماندن در جایگاه خود، به جای ارائه برنامه توسعه‌ای و گزارش عملکرد، به نمایش روابط سیاسی متوسل شوند. این روند به‌تدریج کاریزمای مدیریتی را از بین می‌برد و مدیران را به جای «رهبران صنعتی» به «لابی‌گران سیاسی» تبدیل می‌کند.

پیامدهای این وضعیت روشن است: سیاست‌زدگی بنگاه‌های اقتصادی، تضعیف اقتدار وزیر صمت، جزیره‌ای شدن مدیریت بخش تولید و تجارت و در نهایت عقب‌ماندن فاجعه‌بار از اهداف توسعه صنعتی. وقتی مدیران برای حفظ موقعیت خود به بیرون از وزارتخانه متوسل می‌شوند، وزارت صمت دیگر نمی‌تواند به‌عنوان یک نهاد مقتدر و منسجم عمل کند و تصمیمات آن تحت‌الشعاع روابط قرار می‌گیرد.

راهکار این مشکل بازگشت قاطع به اصول شایسته‌سالاری است. وزارت صمت باید انتصاب‌ها را بر اساس کارنامه تخصصی و تجربه صنعتی انجام دهد و اجازه ندهد مدیران با روابط بیرونی مشروعیت‌سازی کنند.

مدیران نیز موظف‌اند گزارش‌های شفاف از عملکرد اقتصادی و صنعتی خود ارائه دهند تا جایگاهشان به نتایج واقعی گره بخورد. علاوه بر این، حضور مدیران اقتصادی در جلسات غیرمرتبط باید محدود شود تا تمرکز آنان صرفاً بر مأموریت‌های تخصصی باقی بماند. در نهایت، لازم است وزیر صمت با یک تغییر ساختاری و مدیریتی قاطع، سیگنالی روشن برای پایان دادن به لابی‌گری‌ها صادر کند و مشروعیت را تماماً به عملکرد بازگرداند.

اگر این اصلاحات جدی و فوری انجام نشود، روند کنونی نه تنها به تضعیف بیشتر کاریزمای مدیریتی و فرسایش اقتدار وزارت صمت خواهد انجامید، بلکه آینده صنعت و معدن کشور را با چالش‌های ساختاری و جبران‌ناپذیری روبه‌رو خواهد کرد.