به گزارش بیرونیت در ابتدای این نشست، اسدالله فرشاد، مدیرعامل و عضو هیأت مدیرهی شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان از گازهای گلخانهای بهعنوان دغدغهای جدی یاد کرد و گفت: «براساس آمار پایان سال ۹۹، روزانه ۷۳۸ میلیون متر مکعب گاز طبیعی مصرف کردهایم. اگر ۱۵۰ میلیون متر مکعب روزانه را از این مقدار کم کنیم، حدود ۴۱ درصد شامل مصرف خانگی و حدود ۳۰ درصد مصرف صنایع خواهد بود که سهم صنایع فولاد و آهن از این مقدار ۲۵ درصد است».
او ادامه داد: «حدود ۷ و نیم درصد از گاز مصرفی را زنجیرهی آهن و فولاد به خود اختصاص میدهد. در این شرایط آیا انجمن فولاد و آهن ایران توصیه میکند که بیش از ۵۵ میلیون تن به توسعهی فولاد بپردازیم یا باید به فکر رشد متوازن در صنایع انرژی بر دیگری باشیم و یا اینکه بهتر است در مسیر کاهش گازهای گلخانهای حرکت کنیم؟»
امین ابراهیمی، مدیرعامل فولاد خوزستان نیز با بیان اینکه میزان مصرف آب در کشور در بخش فولاد بالغ بر ۰.۲ درصد است، گفت: «بیش از ۸۰ درصد مصرف در بخش کشاورزی است و متاسفانه برخی در این رابطه با اشاره به صنعت فولاد آدرس اشتباهی میدهند».
او با اشاره به چالشهای موجود در صنعت فولاد ادامه داد: «در حوزه اکتشاف فولاد کار خوبی انجام نشده و در این زمینه ضعفهایی داریم. در مجموعه فولاد خوزستان بالغ بر ۵۴۰ هزار تن تناژ تولید را به دلیل چالشهای حوزهی برق از دست دادیم. در سالهای گذشته چالش برق تنها در زمستان بود اما امسال متاسفانه در تابستان هم مشکلاتی در این زمینه داشتیم».
او مسئلهی گاز را از دیگر چالشهای موجود در این زمینه دانست و افزود: «در زمینهی گاز نیز با محدودیتهایی روبهرو هستیم و این موضوع در تولید شرکتهای فولادی تاثیر زیادی داشته است. در حال حاضر با حدود ۳۰ درصد افت در مجموعهی فولاد خوزستان و ۴۰ درصد افت در مجموعهی شادگان روبهروییم».
ابراهیمی ادامه داد: «با توجه به چالشهای موجود در حوزهی گاز باید در طرحهای توسعهای به گاز به عنوان چالشی جدی نگاه شود. امروز استفاده از هیدروژن چندان مقرون به صرفه نیست اما با توجه به چالش گاز در آینده ممکن است ناگزیر به استفاده از آن برای تولید فولاد اسفنجی شویم».
او به شرایط پساکرونایی هم اشاره کرد و افزود: «کالاهای صنعتی در شرایط پساکرونایی در بازارهای بینالمللی وضعیت مناسبی دارند. خواستهی ما از حاکمیت این است تا براساس شاخصههای بودجهی سال آینده از صنعت فولاد مراقبت کند تا وضعیت آن مانند صنعت خودرو نشود. چرا که صنعت فولاد سایر صنایع را تحت الشعاع قرار میدهد».
ابراهیمی با بیان اینکه از دههی ۵۰ توسعهی فولاد دغدغهی جدی اصحاب این صنعت بوده است، بیان کرد: «توسعهی صنعت فولاد ایران بر بهرهمندی از گاز طبیعی تعبیه شده است و کمتر از ده درصد آن از کورههای بلند و با روش سنتی تولید میشود».
ضرورت دستیابی به فناوریهای نوین
سخنران دیگر این پنل، علیرضا چایچییزدی، مدیرعامل شرکت فولاد آلیاژی ایران بود که با اشاره به شناخت صحیح از توسعههای متوازن به طرح پرسشهایی پرداخت و گفت: «برای ایجاد همسویی کامل در زنجیرهی تامین با نگاه به بعد فنی و اقتصادی در صنایع پایین دست تا کی باید به صنایع بالادستی نگاه کنیم؟ چقدر از درآمدها و سود منتج از تورم سالیان و چقدر ناشی از عملکرد خودمان است؟»
او با بیان اینکه برای شناسایی معضلات کیفی باید توجه ویژهای داشته باشیم، بیان کرد: «وقتی عرضه محدود و تقاضا بالا باشد، مشکلات و معضلات کیفی همیشه پابرجا خواهد بود. مشکلات را نباید به زمان بسپاریم و با زمان مشکلات را رفع و رجوع کنیم».
چایچی موضوع مبحث بومیسازی را موضوع مهمی دانست و گفت: «این موضوع باید با مراکز تحقیقاتی و پژوهشی گره بخورد. برای نقش آفرینی واحدهای توسعهی زنجیره فولاد چقدر هزینه کردهایم و چقدر این هزینهها به عاملی برای حل مشکلات فنی منجر خواهد شد؟»
دستیابی به فناوریهای نوین را کلید واژهی مهمی دانست و ادامه داد: «برای رسیدن به این مقصود باید به تکنولوژیهای نوین نگاهی همسو داشته باشیم. بهروزآفرینی باید در کل زنجیره خودش را نشان دهد. نمیشود تنها یک تکه از زنجیره با نگاه اقتصادی بهبود یاید».
او با تأکید براینکه نگاهمان نباید صرفا تجهیزی باشد، ادامه داد: «از تفکر جزیرهای نتیجهای نمیگیریم و به همین منظور باید نگاه تخصصی و آموزش محور نیز داشته باشیم. باید در کنار یکدیگر همافزایی ایجاد کنیم. روش آن هم میتواند ارتباطات دوسویه و چند سویه میان بنگاهها بهعنوان مراکز صنعتی و همچنین دانشگاهها آن هم با نگاهی نو باشد. بهعنوان مثال برخی از تکنوکراتهای صنعتی میتوانند با حضور در مراکز آموزشی تدریس کنند».
مدیرعامل شرکت فولاد آلیاژی ایران به نگاه ارزشآفرینی در زنجیرهی فولاد نیز اشاره کرد و گفت: «تا وقتی که سود در بالادست بماند خطر بزرگی خواهد داشت و این به نوعی ترغیب به خام فروشی است».
آموزش نیروی انسانی رکن مهم توسعه
در بخش دیگری از این نشست، مسعود ابکاء، مدیر عامل اسبق ذوب آهن اصفهان در سخنان خود به نقش مهم جوانان در صنایع آینده اشاره کرد و گفت: «خوشحالم که امروز نسل جدیدی که صنعت فولاد را میگردانند جوانانی پخته و کارکشته هستند».
او با اشاره به اطلاعات مرکز آمار آلمان گفت: «بودجه دولت برای تحقیقات در آلمان ۳۴.۲ میلیارد یورو در سال ۲۰۲۰ بوده است. هزینه کرد شرکتها در بخش تحقیقات نیز ۷۵ میلیارد یورو بوده است. یعنی در مجموع ۱۱۰ میلیارد یورو صرف تحقیقات شده است. این رقم معادل ۳.۲ جی دی پی آلمان است که بیشتر هم صرف محیط زیست و هوش مصنوعی شده است».
مدیر عامل اسبق ذوب آهن اصفهان ادامه داد: «در همین سال حدود ۷ میلیون و ۴۱۰ هزار نفر در کشور آلمان تحت آموزشهای حین خدمت قرار گرفتهاند. از این جهت که جمعیت ایران با جمعیت آلمان قابل مقایسه آمار مربوط به کشور آلمان را بیان کردم. در آلمان نزدیک ۱۰ درصد جمعیت در سال آموزش حین خدمت میبینند. کشور آلمان مبنای توسعهی خود را بر کارآموزی و آموزش حین خدمت گذاشته است. کارآموزی مفهوم واقعی دانش و تجربه است و تجربه حاصل اشتباهات است».
او با تأکید براینکه نحوهی نگرش به نیروی انسانی عامل تمایز کشورهاست، بیان کرد: «وقتی به نیروی انسانی بهعنوان سرمایه نگاه کنیم، شاهد اتفاقات جدیدی خواهیم بود. به عقیدهی من آموزش و پرورش و کارآموزشی معادل همان آموزش اسلامی از مهد تا لحد در جست و جوی علم بودن است. ما نیز در ایران پیشرفتهای خوبی داشتیم اما همزمان نگرانیهایی نیز داریم».
او مهاجرت جوانان به کشورهای خارجی را یکی از مهمترین نگرانیهای موجود در ایران خواند و گفت: «جوانان سرمایههای اصلی ما در کشور هستند که متاسفانه در حال مهاجرتند. نباید به کسانی که علاقه به وطن پرستی و یا دلایل شخصی آنها را در ایران نگه داشته است دلخوش باشیم. بخش اعظمی از جوانان ایرانی که به خارج از کشور مهاجرت میکنند دیگر برنمیگردند. در این شرایط میتوانیم از راه دور از دانش این جوانان بهرهمند شویم».
ابکاء راهکاری را نیز برای برون رفت از این مشکلات ارائه داد: «چارهی کار در این است که همدیگر را در دنیا پیدا کنیم. ما بدجوری درگیر تقسیم فقر شدیم و فکر میکنیم عدالت در تقسیم فقر است».
نیاز به پروژهی آموزشی جدید
در بخش دیگری از این نشست، عبدالله اعزازی، مدیرعامل شرکت آمیار پولاد با بیان اینکه اهداف بزرگی در سر مدیران فولاد ایران است، بیان کرد: «در سالهای ۶۰ تا ۷۰ تولید فولاد در ایران عمدتا از ذوب آهن اصفهان بود. اکنون نیز تربیت نیروی انسانی جزو نیازهای اساسی این صنعت است».
او تأکید کرد: «برای اینکه تولید فولاد در ایران را از ۲۵ به ۵۵ تن برسانیم، به تربیت نیروی انسای نیاز داریم. این اقدام هم به کمک فولادسازان بزرگ نیاز دارد تا پروژهی آموزشی ویژهای تعریف کنند. باید مجموعهای از جوانان انتخاب شوند و برنامههای آموزشی خارج از کشور هم برای آنها تدارک گرفته شود. این جوانان باید در عین حال که دوره میبینند در فضای کار نیز قرار بگیرند باشند تا نحوهی نگرش به این صنعت و بهرهوری در آن را نیز دریابند».
رشد صنعت فولاد در گروی تحقیق و توسعه
سیروس مؤتمن، نایب رئیس مجتمع صنایع قائم رضا نیز با بیان اینکه تولید فولاد در ایران ۵۰ ساله شده است، گفت: «صنعت فولاد دو نسل را پشت سر گذاشت و امروز در حال عبور از مرز تولید ۲۵ میلیون تن هستیم و به عنوان دهمین کشور تولید کنندهی فولاد در جهان شناخته میشویم».
او ادامه داد: «باید در زنجیرهی تولید به دنبال تبدیل مواد اولیه با محصول باکیفیت باشیم. جوانهای شاغل کنونی میتوانند با بهرهگیری از دانش فنی گرههای موجود در این صنعت را باز کنند. ما به تولید فولادهای ضدزنگ و سلکونی نیاز داریم. این مهم به جز ورود به عرصهی تولید فولادهای خاص امکانپذیر نیست».
در انتهای این پنل، پروفسور عباس نجفیزاده که مدیریت پنل تخصصی «چالشها و راهکارهای صنعت فولاد در دوران پساکرونا» را بهعهده داشت، با اشاره به تاثیر مراکز تحقیق و توسعه در نوآوری در انقلاب چهارم صنعتی گفت: «اگر به موقعیت زمانی حال حاضر توجه نکنیم، در مسیر درستی قرار نخواهیم گرفت. چنانچه انقلابهای صنعتی نیز با دو هدف ایجاد فرایندهای تولید قابل اعتماد با هزینههای کم و همچنین کم کردن هزینههای تولید به وجود میآیند».
نجفیزاده ادامه داد: «اگر میخواهیم ایران در ردهی کشورهای قابل قبول تولید فولاد در دنیا قرار بگیرد، باید جوانان و مهندسان مبتکر را بهکار بگیریم و فضای رشد آنها را مهیا کنیم».
او تأکید کرد: «در زمینهی صنعت فولاد به تحقیق و توسعه نیاز داریم و با توجه به اینکه سرعت تکنولوژی بسیار زیاد است، باید نخبگان این عرصه را جذب کنیم».
مطالب مرتبط
نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست