به گزارش معدن نامه، با توجه به اینکه ایران با داشتن بیش از ۶۸ نوع ماده معدنی و استراتژیک حدود ۳ درصد ذخایر شناخته شده معدنی جهان را داراست، نمایشگاه تخصصی «ایران‌کانمین» با رویکرد معرفی ظرفیت‌های معدنی کشور آبان ماه هر سال بزرگان عرصه معدن و صنایع معدنی ایران و جهان را به تهران می‌کشاند تا چالش‌های دست‌اندرکاران و ارزیابی فرصت‌های پیش‌روی فعالان معدنی به تصویر کشیده شود. خانه معدن به عنوان فراگیرترین تشکل صنفی بخش معدن که همواره دغدغه انتقال نظرات فعالان واقعی این بخش را به تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان داشته، با نگاه به آینده هر ساله در نظر دارد از بستر نمایشگاه ایران کانمین، به عنوان بزرگترین و اصلی‌ترین رویداد نمایشگاهی معدن ایران، به سود ذی‌نفعان واقعی آن یعنی مردم، بخش خصوصی و دولت بهره‌مند شود. اما در سیزدهمین نمایشگاه تخصصی ایران‌کانمین چه گذشت؟ در این نمایشگاه 146 شرکت داخلی و 139 شرکت خارجی از 13 کشور حضور پیدا کردند و از این تعداد آلمان، ایتالیا و چین به صورت گروهی و رسمی در نمایشگاه مشارکت داشتند.

برای برپایی چنین رویداد مهم معدنی خانه معدن ایران تصمیم گرفت در جهت رسیدن به استانداردهای یک نمایشگاه در کلاس جهانی، فضایی مناسب با ظرفیت بیش از ۲۰۰ نفر در سالن ۱۱ نمایشگاه ایجاد کند و در روزهای دوم و سوم ۱۴ و ۱۵ آبان ماه چهار پنل تخصصی با عنوان «نشست‌های تخصصی با رویکرد چشم‌اندار معدن و صنایع معدنی در دولت دوازدهم» برگزار کند.

اولین پنل تخصصی درباره معدن و محیط زیست بود و با حضور عیسی کلانتری معاون رئیس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست، جعفر سرقینی معاون معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت، مسعود منصور معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور قرار شد برگزار شود.  یکی از نشست‌های دیگر این نمایشگاه همچنین «استراتژی معدن و چالش‌های ساختاری اجرایی» با حضور مهدی کرباسیان، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس ایمیدرو و «سرمایه‌گذاری، تامین مالی و استانداردسازی بر پایه اقتصاد معدنی» با حضور مسعود خوانساری، رییس اتاق بازرگانی، کشاورزی، صنایع و معادن تهران از دیگر نشست‌های تخصصی این نمایشگاه بود.

در نخستین روز نمایشگاه، غرفه خانه معدن با حضور اعضای 4 کمیته تخصصی آن از جمله کمیته بانوان، کمیته دانشجویی، کمیته سرمایه‌گذاری و کمیته معدن و جامعه برای بازدید شرکت کنندگان نمایشگاه آماده شد ضمن اینکه در غرفه خانه معدن عکس های برتر نخستین جشنواره ملی عکس معدن نیز به نمایش گذاشته شد. راس ساعت 9 و 30 دقیقه شنبه 13 آبان ماه محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت ربان سیزدهمین نمایشگاه تخصصی ایران کانمین را برید و نمایشگاه با حضور بزرگان بخش معدن افتتاح شد.

شریعتمداری: 3 اولویت مهم در بخش معدن

پس از مراسم افتتاحیه و بازدید وزیر صمت از غرفه‌ خانه معدن و تولیدکنندگان مواد معدنی، فعالان معدنی و غرفه‌داران به سالن نشست‌های تخصصی ایران کانمین دعوت شدند تا محمد شریعتمداری چشم انداز دولت در بخش معدن را برای جامعه معدنی روایت کند. او با بیان اینکه جذب سرمایه داخلی در کنار سرمایه ‌گذاری خارجی امر مهمی است، گفت: دولت برای تولید 55 میلیون تن فولاد خیز برداشته است و برای ایجاد بازار داخلی و خارجی برای سیمان برنامه ریزی شده است. از سویی یکی از اولویت های بخش معدن ارتقای ایمنی است چرا که حادثه معدنی آزادشهر نباید تکرار شود. اکتشاف، ایمنی و بکارگیری سرمایه‌گذاری خارجی در بخش معدن مهمترین اولویت دولت دوازدهم است.

او افزود: استفاده از متخصصان و اهل فن رشته بخش معدن الزامی است و بهتر است در مسیر رشد معادن مان از متخصصان و دانشمندان این رشته کمک بگیریم. آموزش و بروزرسانی آموزش در بخش معدن بهتر است شتاب بگیرد تا بتوان از بخش معدن بالاترین ارزش افزوده را به دست بیاوریم.

وزیر صمت گفت: جذب سرمایه داخلی مهم است چرا که اقتصاد معدنی نیازمند حضور پررنگ بخش خصوصی است. ما امروز نیاز به قراردادهای سنگین در حوزه معدن داریم. چرا که اخیرا متوجه ذخایر جدید و عظیم سنگ آهن یزد شدیم که معادل کل ذخایر سنگ آهنی که تا کنون داشتیم. به همین دلیل باید به قرار های خارجی رنگ تازه ای ببخشیم تا بتوانیم قدم هایمان را در بخش معدن محکم تر برداریم. زنجیره سنگ‌آهن تا فولاد را باید به تکامل برسانیم تا به هدف تولید 55 میلیون تن فولاد برسیم چرا که باید صادرات 15 میلیون تنی فولاد را به واقعیت نزدیک کنیم. سیمان ما که در بخش صنایع معدنی قرار دارد نیاز به بازارسازی دارد و  بازار داخلی مان را در عرضه خود سیمان و کلینکر تقویت کنیم. ارزش افزوده در واحدهای ذوب باید در راس برنامه های مهم صنایع مان قرار گیرد.

او همچنین گفت: در سال 95 صادرات صنایع معدنی 5.5 میلیارد تومان بوده و رشد 7 درصدی را تجربه کردیم. بخش معدن به دلیل رکود بخش مسکن و مصالح ساختمانی نتوانست رشد خوبی را تجربه کند اما امیدواریم در سیاستگذاری شهرسازی وزارت راه و شهرسازی برنامه ریزی خوبی برای رونق بازار مسکن ترتیب دهند. ضمن اینکه معادن کوچک و متوسط می توانند از تسهیلات 10 هزار میلیارد تومانی نوسازی صنایع و 1.5 میلیارد دلاری صندوق توسعه ملی با بهره کم استفاده کنند.

شریعتمداری با بیان اینکه آینده روشنی برای سرمایه گذاری در بخش معدن وجود دارد، گفت: اعتقادی که در زمینه تعرفه ماشین آلات معدنی وجود دارد این است که معتقدیم باید تلاش شود ماشین آلات مورد نیاز در داخل کشور تولید شود. ایران دست تک تک تولیدکنندگان را می بوسد. من شخصا امروز می خواستم دست تولیدکننده ای که 1000 شغل ایجاد کرده را ببوسم اما نگذاشت. او در پایان گفت: امیدوارم هر روز شاهد رونق بیشتر معدن و صنایع معدنی کشور باشیم.

بخش معدن با مسوولیت های اجتماعی زنده است

در ادامه رئیس خانه معدن ایران در مراسم افتتاحیه نمایشگاه ایران کانمین 2017 از وزیر صنعت درخواست کرد: سرمایه صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی را به 1500 میلیارد تومان برسانید.

محمدرضا بهرامن با بیان مطلب فوق اظهار کرد: با همکاری ایمیدرو این نمایشگاه در چنین فضایی با چهار نشست تخصصی و فوق تخصصی برگزار می شود. در این نمایشگاه 146 شرکت داخلی و 139 شرکت خارجی حضور دارند. در دنیا با ورود تکنولوژی های جدید فعالیت های معدنکاری بر اساس مسائل زیست محیطی انجام می شود است. نقش معدن در جامعه اهمیت دارد و معدن و جامعه رابطه تنگاتنگی باهم دارد چرا که بخش معدن با مسوولیت های اجتماعی زنده است.

او همچنین گفت: بخش معدن می‌تواند پیشران اقتصاد باشد چرا که معتقدیم معدنکاری بدون نگاه زیست محیطی معنا ندارد و استانداردسازی یکی از اولویت‌های بخش معدن است.

بهرامن در ادامه خواستار شد سرمایه صندوق بیمه فعالیت های معدنی به 1500 میلیارد تومان برسد چرا که معادن فعال مسبب اشتغال هستند و امروز اشتغال یکی از نیازهای جامعه ایرانی است و اشتغالزایی امری است که بخش معدن می تواند برآورده کند. دولت می تواند با تمام فرصت هایی که در اختیار دارد، از بخش معدن بیشتر درآمدزایی کند. اگر توجه لازم به فعالیت های بخش معدن پیشران اقتصاد کشور خواهد بود.

او در پایان نیز گفت: از تمام دست اندرکاران بخش معدن تشکر می کنم و امیدوارم از پنل های تخصصی در صنایع معدنی کشور بهره برد. 

پنل اول؛ معادن، منابع طبیعی و محیط‌ زیست

از حضور پررنگ اعضای هیات مدیره خانه معدن در نمایشگاه کانمین 2017 که بگذریم، موضوع جنجالی پنل اول درخصوص معدن و محیط زیست نیز با استقبال فعالان معدنی روبه‌رو شد. رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست صبح روز یکشنبه در جمع فعالان معدنی حاضر شد و وعده تعامل صدردرصدی معدن و محیط زیست را داد.

محمود گوهرین عضو هیات مدیره خانه معدن ایران در ابتدای در ابتدای این پنل برای فعالان بخش معدن با رییس سازمان محیط زیست مزایای مالچ پرلیتی شرکت عمران مومان چابهار را روایت کرد. او درباره اقدامات پرلیت و محیط زیست به چالش ایران و کمبود آب در آن اشاره کرد و گفت: ریزگردها در تمام زندگی همه موجودات تاثیرگذار است. حل این معضل از اهمیت بالایی برخوردار است. چندین راهکار ارائه شده است. یکی از این کارها مالپاشی است که اثرات آن پس از سه سال از بین می رود. در همین راستا برای حل این معضل شرکت در دستور کار قرار داده تا با این فرآیند رطوبت خاک حفظ می شود.

در ادامه گوهرین به مزایای مالچ پرلیتی شرکت عمران مومان چابهار اشاره کرد و گفت: ثبیت خاک در برابر آب و فرسایش باد، حفظ در رطوبت از خاصیت های مالچ پرلیتی است و هیدروسیدینگ نیز روشی جدید است  برای کاشت چمن و گیاهان پوششی. مزایای این روش کاهش 40 درصدی مصرف آب به طور چشمگیر است. با این راهکار امکان کاشت گونه های متنوع بیشتر می شود و رویش گیاهان قارچی کاهش می یابد. از دیگر مزایای این روش در شرکت عمران مومان چابهار این است که می تواند یک مکمل غذای محلی برای گیاهان باشد.

 محمدرضا بهرامن رییس خانه معدن ایران نیز در این نشست تخصصی معدنکاری و محیط زیست گفت: از رییس سازمان محیط زیست، منابع طبیعی و معاونت معدنی وزارت صمت و همه شرکت کنندگان برای حضور در این نشست تشکر می کنم.

او با بیان اینکه ما معدنکاران معتقدیم معدنکاری بدون رعایت مسائل زیست محیطی غیرممکن است، مطرح کرد: خانه معدن اعضای هیات امنا و اعضای هیات مدیره به معدنکاری به شرط محیط زیست اعتقاد دارند. برداشت ثروت های خدادادی بر مبنای محافظت از محیط زیست باید انجام شود و معدنکاران بر اساس همین زوایا وارد فعالیت های معدنی شده‌اند.

بهرامن ادامه داد: لطمه نزدن به محیط زیست باید اولویت معدنکاری باشد و امیدواریم در این نشست فوق تخصصی مسائل مربوط به محیط زیستی به خوبی مطرح شده باشد و این تعامل بین جامعه معدنی و محیط زیست ادامه داشته باشد. نباید برخی تخلفات زیست محیطی را به تمام بخش معدن تعمیم داد.

جعفر سرقینی معاونت معدنی وزارت صمت نیز با بیان اینکه ضوابط محیط زیستی قابل تفسیر نباشد، مطرح کرد: معدنکاری در تمام دنیا بر اساس استانداردهای زیست محیطی جریان دارد و در ایران هم طبق این شرایط معدنکاری باید انجام شود. چرا که بخش معدن نمی تواند بدون رعایت مسائل زیست محیطی به اهداف توسعه و رشد دست یابد.

کلانتری در نشست مشترک با معدنکاران بر 4 ماموریتی که رئیس جمهور به سازمان محیط زیست داده، اشاره کرد و گفت: حق آبه زیست محیطی، حذف آلودگی کلان شهرها، حذف منشا گرد غبار و حل مشکل زباله ماموریت‌های مهم سازمان محیط زیست است. او در ادامه گفت: 30 درصد آلودگی هوای تهران مربوط به کامیون های آلوده است و تلفات آلودگی کلان شهرها بیش از 2 برابر حوادث رانندگی است. همچنین 20 درصد آلودگی تهران مربوط به موتور سیکلت ها و 50 درصد مربوط به بقیه خودروهاست.

او با بیان اینکه به زودی از ورود کامیون‌های 10 سال به بالا جلوگیری می کنیم، گفت: محیط زیست در راستای توسعه پایدار با معدن خیلی راحت کنار می آید و متخلفان اسم معدن را زیر سوال برده‌اند در حالی که 90 درصد فعالیت های معدنی در راستای محیط زیست کار می کنند و فقط 10 درصد معادن مخربند و معدن را زیر سوال برده اند. وزارت نفت به وظایفش در خصوص نفت عمل کرد اما زورمان به خودروسازان نرسید چرا که خودروسازان و موتورسازان ما به تعهدات زیست محیطی عمل نمی کند. خودروساز اگر عرضه تولید خودروی استاندارد ندارد، تولید را متوقف کند.

کلانتری همچنین گفت: معدن و محیط زیست نباید با هم مقابله کنند و پیوسته باید در تعامل باشند. از سویی موافق تعامل با معدن و محیط زیست هستم ولی به شرط و شروطی. ضمن اینکه در راستای توسعه پایدار مشکلی نداریم ولی توسعه یکسویه را نمی پذیریم و به صنایع آلوده کننده رحم نخواهیم کرد.  

در ادامه این پنل روسای خانه معدن استان‌ها نیز به عیسی کلانتری و مسعود منصور درخواست‌های خود را مطرح کردند. کسیانی رییس خانه معدن آذربایجان شرقی گفت: نقش سازمان منابع طبیعی و سازمان محیط زیست در استان ها بسیار مهم است و باید دست از تصمیمات سلیقه ای بردارند. همچنین طیبی، رییس خانه معدن استان تهران نیز گفت: هنوز اقتصاد معدنی در ایران رشد نکرده و در چند سال گذشته عمده مشکلات زیست محیطی معادن را خود معدنی ها حل کردند. باید دید منشا ریزگردها در استان تهران از کجاست؟ در حالی که دستگاه های پالایش را چندی پیش در جوار معادن شهریار آوردند اما هیچ منشایی پیدا نشد. باید منشا این ریزگردها پیدا شود چرا که معادن شن و ماسه را با توجه به نقش اشتغالزایی شان نمی توان تعطیل کرد.

محمدی، رییس خانه معدن کردستان نیز به رئیس سازمان محیط زیست گفت:  در قوانین بخش معدن و محیط زیست باید بازنگری صورت بگیرد. از سال 93 در معادن استان با سازمان محیط زیست مشکل داریم. اگر واقعا سازمان محیط زیست نمی تواند مشکل را حل کند به وزارت صمت ارجاع دهد. شرافت، رییس خانه معدن استان فارس هم گفت: معادن ما در مجاور بزرگترین پارک های طبیعی ملی مانند بختگان قرار دارد. این معادن اشتغال بسیاری داشتند و درآمدزایی داشته اند. درخواست می کنیم کمیته های تعامل و چند جانبه سازمان محیط زیست و خانه معدن را تشکیل دهید. چندی پیش در یکی از کارگاه های معدن سنگ چینی نیریز دو قوچ پناه آورده بودند. به نظرم این نشانه اعتماد حیات وحش به معدنکاری ماست.

در این پنل که زاویه، دبیر انجمن کارفرمایی صنعت مواد نسوز نیز حضور داشت، چند دقیقه‌ای رئیس سازمان محیط زیست را مورد خطاب قرار داد و با بیان اینکه بخش معدن و صنایع معدنی یکی هستند، گفت: در زمان تلفیق بودجه،  نظام ودیعه گذاری را طرح ریزی کردیم. اما تاخیر سازمان محیط زیست و عدم ورود آن در دولت گذشته به این موضوع ودیعه گذاری شکل نگرفت. این نظام را باید سازمان محیط زیست جدی بگیرد و فرصتی در اختیار ما معدنی ها قرار دهید تا این نظام ودیعه گذاری را باهم بررسی کنیم. این کار را 45 کشور انجام می دهند. در ایران هم معدن و صنایع معدنی به معنای واقعی کار می کنند و اشتغال پایدار در مناطق محروم ایجاد می کنند.

در ادامه این پنل مسعود منصور، معاون سازمان منابع طبیعی کشور نیز گفت: خوشبختانه در سال‌های اخیر هیچ طرح دعوایی بین معدنکاران و منابع طبیعی شکل نگرفته است. استعلامات برای بهره برداری از معادن منطقی تر شده و سازمان منابع طبیعی نسبت به فعالیت معادن تصمیم های بزرگی گرفته اما معدنکاران باید به سمت بازسازی و احیای معادن بروند و دستور العمل احیا و بازسازی معادن بهره برداری شده را باید اجرایی کنیم.

او افزود: امیدواریم در ادامه جلسات نیز اقدامات مثبت معدنی که باعث فرهنگسازی در بخش معدن می شود، گفته شود تا مشکلات. نگاه ما به تمام معادن نمی تواند یکسان یاشد و ذخایر معدنی باهم متفاوت است. امیدوارم در تمام واحدها این نگاه کارشناسی حاکم شود. بازسازی معدن فقط به معنای کاشت گیاه و باغ نیست. در میزان تخریب باید دقت شود و باید بهترین پتانسیل معدن پس از شناسایی استفاده شود یا به عنوان حوضچه آب و پرورش ماهی یا ایجاد جاذبه های ژئوتوریسم در معدن.

همچنین ظهرابی معاونت سازمان محیط زیست در نشست تخصصی بخش معدن و محیط زیست افزود: به تصمیم گیری و نقش شورای عالی معادن در بخش معدن امیدوار هستم و معتقدم شورای عالی معادن با درایت برای حفظ معدن و محیط زیست تصمیم گیری می کند. وزارت صمت باید تلاش کند در بکارگیری تجهیزات در معادن توجه کند و اگر قرار است فعالیت پایدار در بخش معدن داشته باشیم باید با شیوه های جدید و تکنولوژی های بروز بهره ببریم.

ظهرابی گفت: در سازمان محیط زیست به آقای کلانتری پیشنهاد دادم تا یک گروهی را مقرر کنیم برای فعالان معدنی ضوابطی تعیین شود. چرا که جامعه معدنی باید با ضوابط محیط زیست آشنا باشند. قوانین معدن و محیط زیست باید درازمدت باشد و این دو بخش همدیگر را بیشتر درک کنند. معدنکاران می گویند به بازیافت اعتقاد دارند. ما موافق این موضوع هستیم و مجوز آن بررسی می شود. در خصوص نظام ودیعه گذاری هم قبول داریم و باید آن را جلو ببریم.

پنل اول با توجه به این اصل که محیط زیست باید اولویت معدنکاری باشد، به پایان رسید. اما مذاکره‌ها و فعالیت‌های کمیته‌های تخصصی خانه معدن تازه شروع شده بود. کمیته سرمایه گذاری خانه معدن ایران در روز دوم نمایشگاه ایران کانمین 2017 با یک تولید کننده تجهیزات معدنی ترکیه ای دیدار و مذاکره کرد. شرکت خارجی که قرار است در راستای توسعه بازار محصولات خود با صنایع معدنی ایران ارتباط خود را تقویت کند. اعضای کمیته معدن و جامعه خانه معدن ایران هم با بهاره گوهرین متخصص علم کوچ و استاد دانشگاه پاریس به گفت و گو نشستند.

دومین پنل؛ سرمایه گذاری در معادن

رئیس اتاق بازرگانی تهران سخنران پنل چشم انداز سرمایه‌گذاری در معادن ایران بود. مسعود خوانساری در نشست سرمایه گذاری در معادن با فعالان بخش معدن دیدار کرد و بر جذب سرمایه گذاری و راه‌های ورود سرمایه جدید به اقتصاد ایران تاکید کرد. او در این نشست گفت:  خانه معدن پروژه های جذاب برای سرمایه گذاران خارجی را به اتاق معرفی کند.

مسعود خوانساری در جمع فعالان معدن اظهار کرد: بخش معدن و صنایع معدنی 6 درصد اقتصاد را تشکیل می دهند. 7 درصد ذخایر شناخته شده دنیا را داریم و فرصت های بکری برای سرمایه گذاران وجود دارد. نرخ رشد بیکاری در کشور بالای 12 درصد است و با توجه به اشتغالزایی بالای معدن سرمایه گذاری در این بخش منجر به ایجاد اشتغال می شود.

خوانساری گفت: هیچ کشور توسعه یافته یا در حال توسعه ای بدون سرمایه گذاری خارجی نمی توانند سرپا بمانند. بدون سرمایه گذاری خارجی رسیدن به رشد 8 درصدی محال است. ضمن اینکه 4 درصد از این رشد به سرمایه گذاران داخلی ربط دارد.

او با بیان اینکه واقعی کردن قیمت ارز خواسته مشخص فعالان اقتصادی است، گفت: دخالت های دولت در امور بخش خصوصی این بخش را ضعیف نگه داشته است. خانه معدن ایران پروژه های جذاب برای سرمایه گذاران خارجی را به اتاق معرفی کند. باید این باور را ایجاد کنیم که بخش خصوصی از یک اندازه بزرگتر شود.

خوانساری ادامه داد: بخش خصوصی امروز می تواند از گشایش فاینانس های جدید استفاده کند و طرح های اقتصادی در دست خود را تامین مالی کند. دولت چابک به معنای این است که مجوزهایی که کار بخش خصوصی را برای سرمایه گذاری سخت می کند، حذف کند. وقت آن رسیده که دست بخش خصوصی را باز بگذاریم، در غیر این صورت نمی توان شاهد رشد خصوصی ها بود.

شرافت رییس خانه معدن استان فارس در این نشست سوالی مبنی بر اینکه اتاق بازرگانی در زمینه کوچک سازی دولت چگونه مطالبه گری می کند، پرسید و گفت: حجم دولت در اقتصاد بیشتر از 80 درصد است. اتاق بازرگانی در زمینه کوچک سازی دولت چگونه مطالبه گری می کند؟ برای سرمایه گذاری در بخش معدن عدد قابل توجهی لازم است و بهتر است شاخصی برای این سرمایه گذاری تعیین شود.

او با بیان اینکه الان وقت تهاتر کالا به کالاست، گفت: الان که یکسری دانش و فناوری وارد کشور می کنیم و برای این انتقال مشکلاتی وجود دارد، اتاق بازرگانی چه نقشی می تواند در این زمینه داشته باشد؟

بهرام شکوری عضو هیات مدیره خانه معدن ایران و رئیس کمیسیون معادن اتاق بازرگانی نیز گفت: آمارهای جدید نشان می دهد 18 درصد واگذاری ها به بخش خصوصی صورت گرفته و بقیه رد دیون بوده است. در حالی که شعار خصوصی سازی بارها مطرح می شوداما دولت بزرگ و بزرگتر شده است.

او افزود: طی سال های اخیر سهم بخش خصوصی در اقتصاد کمتر و کمتر شده است. در تمام دنیا به نفع اقتصادی روابط شکل می گیرد و ایران هم همین شکل روابط را دارد. برخی مشکلات ما با خودمان است. نظام بانکی اگر ایراد دارد، ربطی به تحریم ها و کشورهای دیگر ندارد. نظام ارزی، بانکی و... باید به نفع بخش تولید کشور اصلاح شود.

محمدجعفر صادقی پناه دیگر عضو هیات مدیره خانه معدن در ادامه از رئیس اتاق بازرگانی تهران پرسید: اتاق ایران برای جذب سرمایه گذاری خارجی و ایرانیان مقیم خارج چه کرده است؟ قانون های بسیاری در بخش معدن وجود دارد که نیاز به اصلاح دارد. مانند قانون معادن که به تازگی از سوی کمیسیون معادن اتاق بازرگانی اصلاح شده اما این ترس وجود دارد که اگر از کانال بخش خصوصی بگذرد و به دولت با نگاه دولتی تغییر کند.

خوانساری در ادامه این نشست مطرح کرد: در خصوص واقعی سازی قیمت ارز بهتر بود از  دکتر شریعتمداری سوالی پرسیده شود. امروز اعتقاد واقعی سازی قیمت ارز پررنگ است همانطور که چینی ها نیز قیمت یوان را پایین نگه می دارند تا بتوانند صادرات خوبی داشته باشند. در مورد بانک ها هم می توان گفت اتاق بازرگانی تهران مفصل در زمینه نظام بانکی کار کرده است اما برخی مشکلات ریشه در اقتصاد کشور دارد. در زمینه تعرفه هم همین طور است.

او با اشاره به یکی از مصوبه های ستاد اقتصاد مقاومتی گفت: اتاق در خصوص اظهارنامه های مالیاتی از دولت مطالبه گری داشته و می کند. بنابراین اتاق بازرگانی مطالبه گری خودش را دارد، اما دولت در وظایف غیرحاکمیتی دخالت بسیار دارد و تمرکز خود را به سمت دیگری معطوف کرده است. در حال حاضر بدهی دولت به بخش درمان و بانک ها نیز مطرح است اما به هر حال این مشکلات قبل از انقلاب هم بوده و کار را به جایی رسانده که الان بانک ها بنگاه دار شده اند. دولت بیش از اندازه در اقتصاد دخالت می کند به همین دلیل نیاز است که همه برای کمرنگ شدن حضور دولت در اقتصاد تلاش کنیم و مطالبه گری کنیم.

پنل سوم:  زنجیره فولاد در افق 1404

پس از برگزاری این پنل، نشست دیگری آغاز شد. همه غرفه‌داران در جنب و جوش بودند و شرکت‌کنندگان از فرصت استفاده می‌کردند تا در این نشست‌ها سوال‌های خود را از کارشناسان بپرسند و برای توسعه کسب و کار خود با دیگر بازیگران این عرصه آشنا شوند.  نشست بعدی مربوط به زنجیره فولاد در افق 1404 بود که با حضور بهرام سبحانی، مدیر عامل شرکت فولاد مبارکه در سالن نشست نمایشگاه ایران کانمین 2017 در حال برگزار شد.

بهرام سبحانی با بیان اینکه آینده صنعت فولاد در خلیج فارس باشد، به روایت وضعیت تولید، بازار داخلی و صادرات فولاد پرداخت و بر این موضوع تاکید کرد که تعرفه فولاد باید منطقی تعیین شود. او در ادامه گفت: برای تولید 55 میلیون تن فولاد با کمبود 5 میلیون تن گندله، 9 میلیون تن آهن اسفنجی، 16 میلیون تن کنسانتره و 38 میلیون تن سنگ آهن مواجه هستیم. همچنین در ظرفیت طرح های فولادی در دست اقدام پراکندگی شدیدی وجود دارد و برای تحقق طرح جامع فولاد به ارتقای بهره وری نیروی انسانی نیاز داریم.

سبحانی ادامه داد: ایران باید به سمت تولیدات مورد نیاز بازار جهانی حرکت کند. قطعا اگر کشور هدف سوریه باشد، تولید میلگرد صورت گیرد بهتر است. به سمت صنایع هایتک برویم. در حال حاضر 8 واحد برای تولید بیلت تعریف شده است. شناسایی بازارها و بحث اقلیمی باید از مهترین اولویت های تولیدکنندگان برای توسعه بازارشان باشد. او همچنین گفت: واحدهای فولادی موجود که از قبل طراحی شده اند، باید به سمت جاهایی که دسترسی به آب دارد، منتقل شوند. تعرفه ابزاری است که واحدهای داخلی بتوانند خودشان را حفظ کنند. ضمن اینکه تعرفه باید منطق داشته باشد. یعنی هم به نفع تولیدکنندگان و  هم به نفع صادرکنندگان باشد.

سبحانی در ادامه به 5 اقدام برای توسعه بازار فولاد پرداخت و گفت: برای توسعه صنعت فولاد باید در وهله اول به تقویت زیربناها، جانمایی آنها، مزیت استفاده از انرژی ارزان، جدی گرفتن بحران آب، برندسازی و بازارسازی برای محصولات فولادی توجه کرد. در پایان این پنل تخصصی بهرام سبحانی مدیر عامل شرکت فولاد مبارکه از غرفه های خانه معدن ایران بازدید کرد و با اعضای کمیته معدن و جامعه خانه معدن به گفت و گو پرداخت.

حضور پررنگ تولید کنندگان ماشین آلات و تایرسازان معدنی

در سیزدهمین نمایشگاه ایران کانمین 2017 خانه معدن استان ها حضور پررنگی داشتند.آن ها معتقدند برگزاری چنین نمایشگاه هایی باعث میشود سرمایه گذاران بخش خصوصی با سرمایه گذاران خارجی با سهولت مذاکره کنند. تایرسازان معدنی نیز حضور پررنگی داشتند.

پنل چهارم؛ معدن و استارتاپ

پنل  تخصصی استارتاپ در معدن و صنایع معدنی ایران با حضور دانشجویان و دانش آموختگان بخش معدن در سالن تخصصی ایران کان مین برگزار شد. در این پنل مهدی کنعانی، مدرس دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، رضا شیرازی، مجری پروژه های تجارت الکترونیک، آدمی، مشاورحقوقی اتاق بازرگانی، کتایون سپهری، مدیر شتاب دهنده و سرمایه گذاری جسورانه منش، کیوان جعفری طهرانی فعال اقتصادی و مولایی نسب، مدیرعامل شتاب دهنده پرش حضور داشتند و ابعاد مختلف حضور استارتاپ‌ها در معدن پرداختند. آنها معتقدند کشورهایی که سایه نفت بر اقتصادشان است و طعم درآمدهای نفتی را می چشند، حاضر نیستند در زمینه انرژی خورشیدی هزینه کنند. از سویی شرکتهای معدنی برای ورود به تجارت الکترونیک باید ذهنیت سنتی خود را تغییر و با بازاریابی محتوایی برای مخاطبان اعتمادسازی کنند. همچنین بر این باور بودند که شرکتها برای ثبت ایده ها و انعقاد قراردادها به لحاظ حقوقی وجه التزامها را جدی بگیرند و جداگانه از متن قراردادها آنها را قید کنند تا با مشکل مواجه نشوند.

ضمن اینکه به عقیده آنها برای تشکیل یک استارتاپ در وهله اول فقط پول لازم نیست بلکه گروه چند نفره خوب، هماهنگ و یک ایده ناب کافی است. چرا که شرکت های معدنی با ورود به حوزه استارتاپ خود را با استانداردهای بروز دنیا همگام کنند و تجارت را با بهترین فاکتورها از نظر زمان و هزینه انجام دهند. آنها توصیه کردند شرکت های بزرگ معدنی دست از مقاومت در برابر رشد کسب و کارهای جوان بردارند. بهره وری و مدیریت درست منابع مالی فقط با استانداردهای جدید محقق می شود.

محمدرضا بهرامن، رییس خانه معدن ایران در پنل تخصصی استارتاپ در معدن و صنایع معدنی ایران نیز گفت: انجمن استارتاپ مانند انجمن کوچینگ که به تازگی در خانه معدن ایران پایه ریزی شده است و این نشست های تخصصی را با این محوریت ها خانه معدن ادامه خواهد داد. مدیران قدیمی صنعتی امروزه نیاز به یادگیری مهارت کوچینگ و ورود به حوزه استارتاپ دارند و وقت آن رسیده به مدیران نسل جدید جوان اعتماد کنند. قطعا با استفاده از این دانش ها فضای فعالیت شرکت های معدنی تغییر می کند و چشم انداز روشنی در انتظار بخش معدن کشور خواهد بود.

کمیته پر جنب و جوش بانوان معدنکار

اما در این لحظه‌های پرهیاهوی نمایشگاه، کمیته بانوان معدنکار خانه معدن نیز کانون بانوان متخصص رشته مهندسی معدن شده بود و یک لحظه هم نمی‌شد این قسمت از غرفه خانه معدن را خالی از زنان معدنی ایران دید. بهاره روانبد عضو کمیته بانوان خانه معدن ایران که حضور فعالی همواره در این کمیته داشته معتقد است نمایشگاه کانمین کانون آموزشی کاربردی برای دانشجویان است. او بر این باور است که غرفه های تولیدکنندگان مواد معدنی حاضر در نمایشگاه امسال کانمین مانند کلاس درس کاربردی در مبحث فرآوری بخصوص در نسوز ها و خاک های صنعتی است.

بهار روانبد در ادامه می‌گوید: سالن های 7، 8 و 9 نمایشگاه ایران کانمین 2017 از یک دیدگاه کلی بیشتر  کشورهای خارجی شرکت کرده بودند و در یک نگاه کاملا متوجه این مسئله می شویم که حتی فضای غرفه متناسب به مجموع فعالیت و همینطور در حد نیاز انتخاب شده است. از منظر دیگر در فرآیند استحصال مواد نسوز و عایق ها بخصوص در زمینه هیپ لیچ کارهای خوبی را می توان مشاهده کرد که خود به تنهایی یک کلاس درس  کاربردی در مبحث فرآوری بخصوص در نسوز ها بود و خاک های صنعتی در معرض  بازدیدکنندگان قرار گرفته است.

او افزود: با توجه به هدف کمیته بانوان خانه معدن در راستای توسعه آموزش برگزاری چنین نمایشگاهی با این ترکیب بندی حضور تولیدکنندگان مواد معدنی می تواند بخشی از این هدف آموزشی برای دانش آموزان و دانشجویان محقق شود. ضمن اینکه بازدید از نمایشگاه فرصتی برای ارتباط برقرار کردن و آشنایی دانشجویان علاقمند به رشته مهندسی معدن و شرکت های معدنی است. پنل تخصصی چشم انداز سرب و روی هم اکنون در سالن نشست نمایشگاه ایران کانمین 2017 با حضور بهرام شکوری عضو هیات مدیره خانه معدن و رییس کمیسیون معادن اتاق بازرگانی در حال برگزاریست.

پنل پنجم؛ چشم انداز بازار سرب و روی ایران

با توجه به ذخایر عظیم سرب و روی ایران و واگذاری معدن مهدی آباد به کنسرسیوم متشکل از شرکت‌های بخش خصوصی، موضوع پنل بعدی به چشم انداز بازار سرب و روی ایران با ریاست بهرام شکوری عضو هیات مدیره خانه معدن اختصاص یافت تا او از چگونگی شکوفایی و بهره‌برداری ذخایر سرب و روی ایران سخن بگوید.  او با این اعتقاد که معادن ایران نیازمند دور هم جمع شدن بخش خصوصی تواناست، گفت: با تشکیل کنسرسیوم معدن مهدی آباد آینده این فلز در ایران روشن است.

بهرام شکوری چگونگی اقدامات کنسرسیوم متشکل از بخش خصوصی مستقر در معدن مهدی آباد را روایت کرد و گفت: جمع آوری کلیه مدارک و سوابق اطلاعاتی، تجهیز کارگاه معدن، مطالعات زمین شناسی و اکتشافی معدن ( استقرار نیروی انسانی و قرارداد با شرکت استرالیایی)، مطالعات اولیه و طراحی پروژه احداث کارخانجات فرآوری (مذاکره با گلنکور) و طراحی سد باطله در معدن،  تامین آب، برق و... از جمله اقدامات این کنسرسیوم بوده و استراتژی کنسرسیوم مهدی آباد برای راه اندازی طرح سرب و روی در معدن مهدی آباد یزد این مبتنی بر تولید 300 هزار تن روی تا 1404 در معادن ایران است.

او بر این باور است که عمر کمپانی های ما به بیش از 30 تا 50 سال نمی رسد در حالی که در دنیا تولیدکنندگان برای 300 سال آینده تولید و بازار خود را رصد و برنامه ریزی می کنند. 5 پیش شرط برای توسعه بازار سرب و روی ایران به اعتقاد این فعال معدنی  قراردادهای طولانی مدت، بازارسازی محصولات معدنی، تقویت حمل و نقل، توسعه بنادر و برندسازی کالاست.

شکوری ادامه داد: در کنسرسیوم سازی با توجه به توانمندی یک مجموعه بخش خصوصی تقسیم کار صورت می گیرد و سرمایه گذاری شکل می گیرد. کنسرسیوم همیشه در صنایع مختلف درآمدزایی می کند. از این رو از دولت می‌خواهیم فضای شکل گیری کنسرسیوم سازی در بخش معدن را مهیا کند زیرا شرکت های معدنی با تشکیل کنسرسیوم می توانند روند توسعه معادن ایران را شتاب بخشند.

در نشست تخصصی چشم انداز سرب و روی و سرمایه گذاری بر تشکیل کنسرسیوم و ادغام شرکت های معدنی برای توسعه معادن کشور و حمایت دولت از این کنسرسیوم ها تاکید شد.

حضور تکنوترات های معدن در کانمین 2017

در ادامه علی شکرریز، مصطفی موذن زاده، عبدالرضا هاشم زایی و داریوش اسماعیلی از سیزدهمین نمایشگاه ایران کانمین 2017 و غرفه های خانه معدن ایران بازدید کردند و علی اصغر سعیدی جامعه شناس و عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران که پژوهشهای بسیاری در زمینه روند صنعتی شدن ایران انجام داده امروز، اختتامیه نمایشگاه کانمین  2017 از کمیته های تخصصی خانه معدن ایران مخصوصا کمیته معدن و جامعه بازدید کرد و با اعضای این کمیته گفت و گو کرد.پ

پنل ششم؛ اکتشاف در معدن

نشست تخصصی اکتشاف در معدن از زوایای زیست محیطی هم با حضور متخصصان اکتشافات معدنی در سالن نشست نمایشگاه کانمین 2017 برگزار شد. مشکاتی، عابدیان، صائب فر، قربانی و دیگر کارشناسان اکتشافات معدنی نیز در این نشست حضور داشتند. آنها معتقد بودند معدن و صنایع معدنی در مناطق محروم اشتغالزایی ایجاد می کند اما دولت با بهانه های مختلف زیست محیطی اجازه نمی دهد برخی معادن در نقاط محروم راه اندازی شود. از سویی دیگر اگر سطح علمی و آموزشی جامعه اکتشافات معدنی را ارتقا دهیم مسیر اکتشافات کشور به درستی طی می شود و معدنکار در هیچ پروژه ای با مشکلی در زمینه اکتشاف مواجه نمی شود. آنها همچنین بر این باورند در برخی طرح های اکتشافی کپی پیست طرح های قبلی صورت می گیرد و مهمترین مشکل بخش اکتشاف همین تکرار نادرستی ها و دوری از مدل های جدید اکتشافی است. با این حال آنها به آینده اکتشافات معدنی امیدوار بودند و از نگاه آنها خانه معدن نقش مشاوره ای داشته و در سیاستهای اجرایی برای حل مشکلات معدنکاران به دولت می‌تواند مشاوره‌های کارشناسانه دهد. بنابراین فعالان معدنی میتوانند از این کانال مشکلات را مطرح کنند.

و اما در روز پایانی نمایشگاه، رئیس خانه معدن ایران در نشستی با نمایندگی خانه معدن استان ها مطرح کرد: مدیران و فعالان معدنی کشور بهتر است به درآمدزایی بلند مدت بیاندیشند نه منافع کوتاه مدت. از سویی حضور معدنکاران در نمایشگاه های داخلی و بین المللی سرمایه گذاریست نه هزینه. او همچنین گفت: خانه معدن ایران امروز توانسته در سیاستگذاری ها، تصمیم سازی ها و قانونگذاری ها به بازوی کارشناسی دولت و مجلس تبدیل شود.

بهرامن به آنها یادآور شد: بخش معدن کشور فعالیتی بین رشته ای و فرا وزارتخانه ای دارد از این رو بهتر است فعالان بخش معدن به استانداردسازی روی آورند و با تعامل سازنده به کار خود ادامه دهند. برخی فعالان معدنی مطالبه گری منطقی را با برخوردهای خارج از دایره تعامل دنبال می کنند در حالیکه بدون تعامل و شنیدن حرف طرف مقابل نمیتوان به فعالیت پرداخت.

او تاکید کرد: خانه معدن ایران در همه عرصه های فعالیت های خود اخلاق مداری را در راس کار قرار داده و با پرهیز از سیاسی کاری در جهت منافع ملی بازوی همه دولت ها در جهت توسعه بخش معدن بسپارد.

روز چهارم نمایشگاه هم غرفه‌داران با جمع آوری وسایل خود آماده اختتامیه نمایشگاه شدند و شرکت‌هایی که از استان‌های دیگر به تهران سفر کرده بودند راهی شهرشان شدند و غرفه‌داران خارجی نیز برای گرفتن بلیط به کشورشان تلاش می‌کردند. شرکت‌کنندگان تهرانی‌ هم که دنبال راه نجات از ترافیک سنگین حوالی نمایشگاه بودند. با این حال سیزدهمین نمایشگاه بین المللی معدن، صنایع معدنی، ماشین آلات، تجهیزات و صنایع وابسته در تهران هم با دستاوردهای مثبت و مانند سال‌های گذشته پربار به کار خود خاتمه داد.